Donderdag Rookgordijnen, Doofpotten en Churchill
Het Engelse Ministerie van Gezondheid kondigde het gisteren aan. Vanaf 2012 mogen tabaksartikelen niet meer zichtbaar zijn in de winkels. Rookwaren dienen onder de toonbank te liggen. Dit onder het motto: wat je niet ziet dat is er niet; en als het er dan toch is, dan zien wij het niet.
De ogen sluiten voor de waarheid is niet nieuw. Het gebeurt overal. Het zit in onze genen. Als kind deed ik de ogen dicht en liefst met mijn handen voor de oren als ik bang was. Dan is het er even niet. Grote dicaturen hanteren het principe ook. Toen ik in de jaren tachtig van de vorige eeuw veelvuldig in Polen was zag je in trams en treinen mensen boeken lezen met een kaft van krantenpapier. In eerste instantie prees ik de lezende mens vanwege de zuinigheid en zorgvuldigheid waarmee ze met het geschreven woord omgingen. Zo bleef het boek schoon. Snel wist ik dat de ware reden was dat de inhoud die verstopt was achter het staatscourantje literatuur was waarvan de autoriteiten liever niet wilden dat je het las, sterker nog: waarvan ze ontkenden dat het bestond. De vitrines van de boekwinkels lagen vol met troep, de toonbanken waren echter meters lang, daar lag wat je hebben wilde. Neusjes van de zalm lagen in de ingebouwde schuifla van de toonbank. Polen is nu een vrij land. Schuiflades bestaan alleen nog in het taalgebruik , "w szufladzie"betekent in het Pools nu dat iets in de doofpot is gestopt. Het bestaat nog wel, maar is niet zichtbaar en je kunt er maar beter over zwijgen.
Het vervelende van doofpotten is echter dat ze niet oneindig groot zijn. Je kunt er veel in stoppen, maar op een gegeven loopt hij zo vol dat een explosief wordt. Wat er in zit, wil er uit. Tot de bom barst. De bom in Polen barstte in 1989 tegelijkertijd met tal van omringende landen. De doofpotten in Noord-Afrika zijn ge-explodeerd en wie weet welke klappen er nog gaan vallen in de regio. De katholieke doofpot blijkt een duizendklapper waarbij de laatste definiteve klap nog niet geklonken heeft. Met man en macht worden de gaten in de pot gedicht zolang het nog kan.
Mooie spreuk van onze eigen Hillen gisteren was dat hij de volledige openheid had gegeven aan het parlement en geen informatie had achtergehouden maar dat hij in de toekomst volledige openheid zou geven. Met deze spreuk creeerde hij een rookgordijn en de oppositie was met stomheid geslagen. Wat er werkelijk aan de hand was ligt nu onder in de doofpot.
Het is bijna Boekenweek. Ik denk dat ik maar een biografie van Churchill uit de kast ga halen. De man die het IJzeren (rook)Gordijn in Fulton haar nam gaf. Ik ga het lezen, met een bolknak in mijn mond.